Pasukan Khas dalam Membasmi Jenayah Siber

Kuala Lumpur — Timbalan Menteri Komunikasi, YB Puan Teo Nie Ching berkata satu pasukan khas yang terdiri daripada kementerian utama, iaitu Kementerian Undang-undang dan Reformasi Institusi, Komunikasi, Digital dan Dalam Negeri, telah pun ditubuhkan untuk menjalankan kajian menyeluruh terhadap peruntukan spesifik berkaitan jenayah siber dalam Kanun Keseksaan.

Matlamat pasukan ini, jelas YB Teo, adalah untuk memperkukuh kerangka perundangan dan meningkatkan keupayaan negara dalam menangani jenayah siber dengan berkesan.

Usaha-usaha ini bertujuan untuk mewujudkan persekitaran dalam talian yang lebih selamat, terutamanya golongan rentan seperti kanak-kanak, dengan mengemas kini undang-undang sedia ada dan memastikan pelaksanaannya yang berkesan (di peringkat perundangan).

Sebelum ini, tular kejadian penyalahgunaan alat kecerdasan buatan (AI) melalui teknologi deepfake, di mana peniruan wajah tokoh-tokoh terkemuka Malaysia seperti YBhg. Tan Sri Dr. Noor Hisham Abdullah, Datuk Seri Siti Nurhaliza, Datuk Lee Chong Wei dan Khairul Aming telah dieksploitasi dalam operasi penipuan dalam talian (online scamming). Penipu menggunakan suara dan imej selebriti ini untuk menyamar dan menipu mangsa agar menyerahkan wang atau maklumat peribadi.

“Dari tahun 2021 hingga April 2024, sebanyak RM3.18 bilion telah lesap akibat penipuan dalam talian di Malaysia. Walau bagaimanapun, seperti yang kita semua sedia maklum, angka sebenar mungkin jauh lebih tinggi,” kata beliau ketika menyampaikan ucaptama di Sidang Kemuncak Media Asia ke-19 pagi ini (3 September).

Oleh itu, Suruhanjaya Komunikasi dan Multimedia Malaysia telah menghapuskan 6,297 kandungan penipuan dan penipuan dalam talian pada tahun 2023, dan pada tahun 2024, sehingga 15 Ogos, jumlah ini telah meningkat kepada 32,676.

Dengan platform media sosial menjadi wadah utama untuk kandungan yang dijana oleh AI dan tiada platform alternatif yang serupa dengan media sosial dapat berdaya saing dengannya, mungkin sudah tiba masanya untuk mempertimbangkan untuk mengklasifikasikan media sosial sebagai kemudahan awam, kata YB Teo.

Ini bermakna platform seperti Facebook, Instagram, dan TikTok boleh dianggap sebagai perkhidmatan penting yang serupa dengan pembekal air, elektrik atau internet.

Pengelasan semula ini akan menjadikan platform-platform ini tertakluk kepada peraturan kerajaan, yang akan memastikan perlindungan hak pengguna yang lebih baik dan pengurangan kandungan yang berbahaya. Sama seperti pengawasan terhadap utiliti tradisional, kerangka pelesenan untuk platform media sosial dan pesanan segera boleh membantu menangani isu-isu seperti maklumat salah, pelanggaran privasi, dan penyebaran bahan berbahaya.

Dalam pada itu, YB Teo berkata, Kementerian Komunikasi sedang dalam peringkat akhir pembentangan Rang Undang-Undang Majlis Media Malaysia di Parlimen. Sebaik sahaja diluluskan, rang undang-undang membolehkan penubuhan majlis media yang terdiri daripada pengamal media yang dipilih oleh industri itu sendiri.

Majlis media ini yang terdiri daripada profesional media akan diberi kuasa untuk mengawasi landskap media. Tanggungjawab mereka termasuk menetapkan standard kewartawanan, menangani aduan awam dan memberikan panduan tatacara media.

Inisiatif ini, menurut YB Teo, bermatlamat untuk mewujudkan persekitaran media yang berkhidmat untuk kemaslahatan awam dengan memastikan bahawa saluran media beroperasi dengan berintegriti, telus dan penuh kebertanggungjawapan.

Pengamal media menghadapi situasi dimana mereka perlu mengemudi persekitaran yang kompleks yang dibentuk oleh AI. Walaupun AI berpotensi dalam membentuk lingkungan sosial yang positif, ia juga membawa risiko yang memudaratkan, terutamanya dalam menyampaikan maklumat salah dan palsu.

“Jika tidak dikawal, ancaman ini boleh mencetuskan ketegangan geopolitik, polarisasi masyarakat dan kemudaratan individu,” tambah beliau.

Dari penipuan dan pencerobohan privasi yang dipermudah oleh teknologi deepfake hingga kepada pembulian siber, kesan buruk daripada maklumat salah yang didorong oleh AI boleh menjadi parah. Oleh itu, YB Teo menegaskan bahawa seiring dengan kemajuan teknologi AI yang pesat, pengurusan dan peraturan yang berkesan adalah penting dalam memastikan manfaat teknologi ini mengatasi potensi kemudaratannya.